Van 16 tot en met 19 oktober staat Groningen opnieuw in het teken van het Schnitgerfestival, een vierdaags muziekfestival rond de orgels van de stad. Het festival is inmiddels uitgegroeid tot een veelzijdig evenement, waar naast klassieke orgelconcerten ook verrassende cross-overprogramma’s te beleven zijn. Dit jaar krijgt het festival een flinke jazzboost met een concert van het Groningse ZOOE Organ Trio.
Op vrijdagavond 17 oktober om 22.00 uur speelt het trio in de Lutherse Kerk – volgens velen de mooiste concertlocatie van de stad. Het belooft een avontuurlijke avond te worden waarin het orgel zich van een heel andere kant laat horen: jazzy, swingend en soulvol.
Het ZOOE Organ Trio bestaat uit gitarist Sirach ter Veer, drummer Petr Agapov en organist Dimitris Karkoulias. De drie muzikanten ontmoetten elkaar tijdens hun studie aan het Prins Claus Conservatorium en ontdekten al snel een muzikale klik. Met een mix van eigen werk en zorgvuldig gekozen favorieten ‘vaart ZOOE uit naar nieuwe muzikale bestemmingen’, zoals ze het zelf zeggen. Improvisatie is daarbij hun kompas, terwijl ze onderweg eer betonen aan jazzgrootheden als Dr. Lonnie Smith, John Scofield, Joey DeFrancesco en Stevie Wonder.
Wat het trio bijzonder maakt, is de warme klank van het orgel in combinatie met de ritmische drive van gitaar en drums. Door te experimenteren met stijlen en genres voegen ze een soulvolle twist toe aan het klassieke jazztrioformaat. Het levert een prettig meeslepend geluid op dat het publiek uitnodigt om mee te bewegen en te swingen.
Met dit concert wil het Schnitgerfestival graag een nieuw publiek aanspreken: jazz- en soulliefhebbers die zo het orgel op een frisse en onverwachte manier kunnen ontdekken. Hiermee laat het festival zien dat de eeuwenoude orgels van Groningen in feite springlevende instrumenten zijn waar hedendaagse muziek prima bij past.
ZOOE Organ Trio – Nous Organon
Vrijdag 17 oktober 2025, 22.00 uur
Lutherse Kerk, Groningen
Tickets en meer informatie: www.schnitgerfestival.nl
Groningen, 16 t/m 19 oktober 2025 – De tiende editie van het Schnitgerfestival zet dit najaar de historische orgels van Groningen in de schijnwerpers met een bijzonder actueel thema: ‘Op weg naar 100 jaar vrijheid’. Het festival sluit aan bij het herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid en nodigt bezoekers uit om de vrijheid te vieren en te overdenken – in muziek, verhalen en poëzie.
Het festival opent op donderdag 16 oktober in de Martinikerk met een uitvoering van de Messe Solennelle van organist en componist Hayo Boerema. Samen met het Rotterdamse ensemble Laurens Vocaal, slagwerker Jarick Bruinsma en stadsdichter Esmé van den Boom vult Boerema de kerk met muziek en woorden die roepen om vrede en hoop. Boerema improviseert daarnaast rond het thema vrijheid, waarmee de toon voor het festival is gezet.
Vrijheidsconcert Vrijheid klinkt door het hele programma. Zo is er het kinderconcert Verhalen van Vrijheid, waarin verteller Frank Belt en organist Eeuwe Zijlstra basisschoolleerlingen meenemen in een muzikaal avontuur vol vragen over wat vrijheid voor hen betekent. In de Akerk volgt op zaterdag 18 oktober het grote Vrijheidsconcert, een artistieke ode aan vrijheid met poëzie, spoken word, jazz, koormuziek en liederen van Ede Staal. Jazzvocalist Shjazz presenteert de avond en Eeuwe Zijlstra verweeft met trompettist Jan Vermaning de optredens tot een krachtige en ontroerende voorstelling. Verder treden op: spoken word-artiest Cissy Joan, journalist Ilham Oukhiar, columnist Marjoleine de Vos, de koren Diverdoatsie en het 4 Mei-Projekt, dichter Ruth Ruijgers en sopraan Judith Pranger.
Naast de themaconcerten biedt het festival traditiegetrouw een brede variatie aan muzikale belevenissen: van een lunchconcert in de Pelstergasthuiskerk tot een excursie langs drie Oost-Groninger orgels onder leiding van Sietze de Vries, en van een swingend jazzoptreden van het ZOOE Organ Trio tot het wandelconcert tussen de Martinikerk en de Akerk.
Mariavespers
De jubileumeditie eindigt groots met de Mariavespers, Claudio Monteverdi’s meest beroemde werk. Het is een verzameling muziekstukken uit de vroege barok met een ongekende rijkdom aan stijlen en vormen, waaronder grootschalige koordelen, virtuoze solo’s en duetten, en uitgebalanceerde instrumentale intermezzi. Voor deze gelegenheid uitgevoerd in de Martinikerk door het Luthers Bach Ensemble. Met de prominente rol voor organist Vincent van Laar op het Martiniorgel is dit concert een passend en feestelijk slotakkoord van een boeiend festival.
Groningen, september 2025 – Op donderdag 16 oktober gaat de tiende editie van het Schnitgerfestival van start met een bijzonder openingsconcert in de Martinikerk. Het Rotterdamse topkoor Laurens Vocaal en organist Hayo Boerema brengen samen de indrukwekkende Messe Solennelle voor koor, solisten, orgel en slagwerk. Het werk werd door Boerema zelf gecomponeerd en sluit aan bij de rijke traditie van negentiende-eeuwse Parijse kerkmuziek, waarin componisten als Widor, Vierne en Langlais het orgel een prominente rol gaven.
In dit werk laat Boerema het monumentale Martiniorgel spreken: van een smeekbede om ontferming, via jubelende vreugde en verstilde harmonieën, tot een herhaalde roep om vrede.
Vrijheid als rode draad Het thema van deze jubileumeditie van het Schnitgerfestival is ‘Op weg naar 100 jaar vrijheid’, wat aansluit bij het herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid Groningen. Dit thema klinkt ook door in dit openingsconcert, niet alleen in de Messe Solennelle met het expliciete verlangen naar vrede, maar ook in de improvisaties van Boerema rond vrijheid.
Bovendien draagt de Groninger stadsdichter Esmé van den Boom in dit concert een poëtische ode aan vrijheid voor. De afwisseling van koormuziek, orgel en poëzie geeft het openingsconcert een bijzondere gelaagdheid die ruimte biedt voor reflectie.
Uitvoerenden Hayo Boerema, organist
Laurens Vocaal o.l.v. Wiecher Mandemaker
Jarick Bruinsma, slagwerk
Esmé van den Boom, stadsdichter
Traditie bij het Schnitgerfestival Groningen is de orgelexcursie geleid door organist en orgelkenner Sietze de Vries en de streekhistoricus Reint Wobbes. Dit duo trekt al jaren veel orgelliefhebbers die graag met hen in de bus stappen om zich een dagje onder te dompelen in de mooie orgelpracht van Groningen orgelland. Op vrijdag 17 oktober is het weer zover, en deze keer leidt de bus naar historische orgels in Veendam, Midwolda en Oostwold. Of, zoals Sietze de Vries zegt: naar de grootste dorpsorgels van Nederland. Reint Wobbes duikt in de geschiedenis van de streek en de kerken, Sietze de Vries vertelt alles over de orgels en demonstreert de specifieke kwaliteiten en bijzonderheden van elk orgel.
Timpe, Faber en Dienes De eerste stop is de Grote Kerk in Veendam, waar het Faber en Dienes-orgel uit 1927 staat. De timing is perfect, want dit orgel is onlangs weer in gebruik genomen na een restauratie. Interessant is dat Faber en Dienes voor de bouw van dit orgel het front van het oude Timpe-orgel uit 1824 lieten staan. Met de restauratie zijn de gebruiksmogelijkheden van 1927 weer in ere hersteld. In Veendam wordt ook een lunch genoten, bij hotel Parkzicht.
Hints en Freytag Na Veendam gaat de reis naar Midwolda, naar het prachtige Hintsorgel uit 1772 dat in de Dorpskerk staat. Dit orgel staat bekend als het grootste dorpsorgel van Noord-Nederland. De bouwer was Albertus Anthony Hinsz, maar op het orgel staat zijn naam genoteerd als ‘Hints’, vandaar dat men hier altijd een afwijkende spelling hanteert. Na Midwolda is het nog een kort ritje met de bus naar Oostwold, waar in de Hervormde Kerk een Freytag-orgel uit 1811 wacht. Freytag zelf stierf tijdens de bouw van dit instrument; wie het toen voltooide is niet bekend. Misschien dat Sietze de Vries daar een theorie over heeft!
Het Schnitgerfestival is van donderdag 16 t/m zondag 19 oktober en biedt verschillende concerten en voorstellingen rond de orgels van Groningen. De excursie is op 17 oktober van 11.00 tot 16.30 uur. Vertrek vanaf P&R Kardinge. Wie mee wil moet niet te lang wachten met boeken: de excursie is altijd snel volgeboekt. Tickets zijn te krijgen via de website www.schnitgerfestival.nl
